قصه درمانی در قصه های مثنوی مولانا

پایان نامه
چکیده

در مورد نقش ادبیات فارسی در ارائه نکته های اخلاقی و دستور های روانشناسی در لابه لای اشعار و آثار ادبی شعرای پارسی زبان تردیدی وجود ندارد، اما آن طور که شایسته ی ادب پارسی باشد ؛ به این خصوصیت مهم توجه نشده است. یکی از نقاط مشترک ادبیات و روانشناسی قصه و قصه گویی است . قصه ها در دوران رشد روانی به گونه ای غیر قابل توصیف می تواند در سازندگی شخصیتی محکم و آگاه نقش داشته باشد. در روند تکامل روحی و روانی به کمک قصه ها می توان بسیاری از نکات مثبت و سازنده را در روان انسان نهادینه ساخت؛ و به فرد کمک کرد تا در مسیر زندگی، پایدار، سالم و موفق باشد. مولانا انسان را موجودی محترم می داند که روح ظریف و بلندی دارد که به مرور زمان و با پشتکار فراوان قابل تغییر است. دانشمندان بزرگ علم روانشناسی همانند مولانا، انسان را موجودی محترم و هدف غایی و نهایی زندگی آدمی را تعالی جویی می دانند. ازهر شش دفتر مثنوی شریف، 2 قصه به عنوان نمونه انتخاب شد. در هر کدام از این داستان ها ، انسان علاقه مند می تواند حالات و مشکلات روانی خود یا دگیری را ، در لابه لای این داستان ها تجربه کند. موضوعاتی که در این قصه ها به آنها پرداخته شده است؛ عبارت است از: 1. عشق 2. گریز و تنبلی در انجام کارها 3. احترام به عقاید و افکار دیگران 4. آیین دوست یابی 5. ناخویشتن پذیری 6. زیاده خواهی 7. زود باوری 8. غنیمت شمردن حال و افسوس گذشته را نخوردن 9. تربیت درست کودکان 10. استفاده درست از استعداد های فردی 11. عشق ورزیدن و احترام به خانواده 12. دور اندیشی تعدادی از این قصه ها در فرایند قصه درمانی، قابلیّت تشخیص، تعدادی قابلیّات درمان و آموزش توانایی به افراد و بعضی، یادگیری رفتار های انطباقی و سازگارانه را داشتند. نتایج حاصله نشان می دهد که عارف حاذق؛ "جلال الدین محمّد مولانا"، چه زیبا چالش های گوناگون بشری را به رشته نظم کشیده است و رهایی از آنها را در گروِ، توکل به خدا، شناخت خویشتن، ریاضت نفس، تحمّل ناملایمات زندگی و بهره گیری از تجارب بزرگان دانسته است.

منابع مشابه

مثنوی و اسلوب قصه در قصه

از آشکارترین ویژگی‌های روایت مولانا در مثنوی،‌ درآمیختن قصه‌ها با یک‌دیگر است. راوی در میانه روایتِ یک قصه به قصه‌ای دیگر می‌گریزد و یا می‌کوشد دو قصه پیاپی را درپیوندد و گاه به روایت هم‌زمان دو قصه توأمان می‌پردازد. نویسنده در این نوشتار کوشیده است پس از بررسی چند و چون اسالیب «قصه در قصه» و سوابق آن و نیز برخی نظریه‌پردازی‌های پیرامون آن، جلوه‌های شاخص و ممتاز این شیوه را در مثنوی تبیین کند.

متن کامل

مثنوی، نماد، تمثیل، رمز، قصه،

شاهکارهای ادبی هم چون منشوری است که از هر طرف بدان نگاه کنیم طیفی از رنگ ها و دنیایی نو در آن می بینیم. نمادها و تمثیل های به کار رفته در مثنوی معنوی نیز چنین است. به هر قصه ی مثنوی می توان از دیدگاهی ویژه و متفاوت نظر انداخت و به اندازه ی درک و بینایی خویش منظره ای شگرف و شگفت دید. نمادها و تمثیل ها در آثار عرفانی کاربرد گسترده ای دارند که تحلیل و بررسی آنها باعث گشوده شدن بسیاری از گره ها و ا...

متن کامل

تداعی، قصه و روایت مولانا

متن کامل

سیر رباعی- قصه از سنایی تا مولانا

مثنوی قالب اصلی داستان‌گویی در ادبیات منظوم فارسی شمرده شده‌است و معمولاً از توانش قالب‌های دیگر شعری مانند غزل و رباعی غفلت شده‌است. با بررسی رباعیات شعرایی مانند سنایی، عطار، مولانا... در می‌یابیم که در حدود 10% رباعیات خود (عطار 302 و مولانا 203 رباعی- قصه) به داستان‌پردازی پرداخته‌اند. در این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی به بررسی گونه‌های مختلف قصه در رباعی‌های روایی این شعرای عرفانی پرداختیم...

متن کامل

ساخت روایی قصه در مثنوی

نمودار کلّی ساختار روایت در قصه های مثنوی تابع پیرنگی ساده و بی پیچش است؛ دریافت فراز و فرود و کشش و ایستایی قصه در مثنوی مستلزم توجه به این نکته است که ابیات روایی و روایت گریز از هم تشخیص داده شود. گذشته از این، فهم روایت توبرتویی (داستان در داستان) در مثنوی، به رهیافت عمیق تری از تشخیص حد و مرز روایت و روایت گریزی منتهی می شود. در این مقاله ضمن توضیح و ترسیم پیرنگ روایت در مثنوی، دو ویژگی تصنّ...

متن کامل

تحلیل روایت شناختی قصه ی صدر جهان در مثنوی

قصّه و حکایت، موضوع اصلی تحلیل نظریۀ روایت شناسی است. در حوزۀ روایت شناسی با تلفیق نظریات مختلف، ابعاد گوناگون قصّه را مورد بررسی قرار می دهیم. در پژوهش حاضر، تلاش شده است، با توجه به نظریات و شیوه های روایت شناسان معروفی چون تودروف، پراپ، گریماس، برمون، ژنت ،بارت و ... سبک روایی داستان را از منظر عاشق و جایگاه آن مورد بررسی قرار دهیم.در متون عرفانی اولین و مهمترین عنصر معرفت عشق است. به همین دلی...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه محقق اردبیلی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی

کلمات کلیدی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023